Category Archives: จังหวัดฉะเชิงเทรา
จังหวัดฉะเชิงเทรา
จังหวัดฉะเชิงเทรา เป็นจังหวัดหนึ่งในภาคตะวันออกของประเทศไทย มีอาณาเขตติดต่อกับกรุงเทพมหานคร จังหวัดปทุมธานี จังหวัดนครนายก จังหวัดปราจีนบุรี จังหวัดสระแก้ว จังหวัดจันทบุรี จังหวัดชลบุรี และจังหวัดสมุทรปราการ รวมถึงมีอาณาเขตติดกับอ่าวไทยเป็นระยะสั้นประมาณ 12 กิโลเมตร
ศัพทมูลวิทยา
[แก้]
ที่มาของคำว่า “ฉะเชิงเทรา” มีข้อสันนิษฐานที่แตกต่างกัน 2 ข้อ คือ[3]
- คำว่า ฉะเชิงเทรา มาจากคำภาษาเขมร 2 คำ คือ สทึง+เจรา ซึ่ง สทึง (ស្ទឹង) แปลว่า แม่น้ำสายย่อย และ เจรา (ជ្រៅ) แปลว่า ลึก เมื่อรวมความหมายก็ได้ว่า แม่น้ำลึก ซึ่งหมายถึงแม่น้ำบางปะกงนั่นเอง (มีผู้โต้แย้งข้อสันนิษฐานนี้ เนื่องจากว่าเมืองฉะเชิงเทรานั้นตั้งขึ้นมาในสมัยเดียวกับเมืองสาครบุรี เมืองนครไชยศรี และเมืองนนทบุรี ซึ่งไม่น่าจะมีคำเขมรมาปนอยู่ในชื่อเมืองแล้ว)
- คำว่า ฉะเชิงเทรา อาจเพี้ยนมาจากคำว่า แสงเชรา แสงเซา หรือ แซงเซา (ข้อสันนิษฐานนี้ยังไม่มีหลักฐานที่ชัดเจน)
ประวัติ
[แก้]
ช่วงก่อนและต้นยุคทวารวดี มีชุมชนบ้านเมืองโบราณบริเวณสองฝั่งคลองลำน้ำท่าลาด หรือคลองท่าลาด ที่ไหลผ่านอำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา หลายแห่งตั้งแต่บ้านเกาะขนุน ถึงบ้านท่าเกวียน ฯลฯ ช่วงปลายยุคทวารวดี ฉะเชิงเทราและดินแดนใกล้เคียงคือ เมืองมโหสถ (อำเภอศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี) กับเมืองพระรถ (อำเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรี) ต่างรุ่งเรืองขึ้นจากการค้าโลก และมีความเกี่ยวข้องเป็นเครือญาติกับกษัตริย์ขอมทั้งเมืองละโว้ (ลพบุรี) และเมืองพระนคร (กัมพูชา) จนหลังยุคขอมจนถึงสมัยอยุธยาตอนต้น บริเวณลุ่มน้ำบางปะกง ตั้งแต่เขตฉะเชิงเทราถึงปราจีนบุรีกลายเป็นป่าดง เนื่องจากเป็นที่ดอนมากขึ้นจากทับถมของตะกอนปากแม่น้ำ ส่งผลให้เส้นทางคมนาคมออกอ่าวไทยไม่ค่อยสะดวกเช่นเดิม จนสมัยอยุธยาตอนกลาง สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 โปรดให้ซ่อมแปลงคลองสำโรง ซึ่งเชื่อมแม่น้ำบางปะกง กับแม่น้ำเจ้าพระยา เพื่อให้สะดวกในการคมนาคม
ในสมัยรัชกาลที่ 3 หลังปี พ.ศ. 2369 ทรงยกทัพไปตีเมืองเวียงจันทน์ ได้มีการกวาดต้อนครัวลาวพวกหนึ่งมาอยู่ที่ลุ่มแม่น้ำบางปะกง เกิดเมืองใหม่ชื่อ เมืองฉะเชิงเทรา แต่ปากชาวบ้านเรียกชื่อเดิมที่มีมาก่อนว่า เมืองแปดริ้ว (ปัจจุบันคือ อำเภอบางคล้า) มีการสร้างป้อมเมืองฉะเชิงเทราเพื่อป้องกันศึกญวนและเขมรที่มาทางแม่น้ำบางปะกง และอ่าวไทย ราวปี พ.ศ. 2377 ต่อมา พ.ศ. 2381 ให้อพยพครอบครัวเจ้าองค์ด้วง แห่งกัมพูชา เข้ากรุงเทพฯ ส่วนบ่าวไพร่ทั้งหลายให้อยู่เมืองฉะเชิงเทรา (บริเวณ ชุมชนวัดดอนทอง ปากคลองบางตีนเป็ด ตรงข้ามอำเภอเมือง จังหวัดฉะเชิงเทรา)
ในสมัยรัชกาลที่ 4 โปรดให้ยกบ้านท่าถ่านเป็นเมืองพนมสารคาม (อำเภอพนมสารคาม) และต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 6 ปี พ.ศ. 2459 โปรดให้เมืองฉะเชิงเทรากับเมืองพนมสารคาม รวมกันสถาปนาเป็น จังหวัดฉะเชิงเทรา[4]
ภูมิศาสตร์
[แก้]
ภูมิประเทศของจังหวัดฉะเชิงเทราแบ่งออกเป็น 2 ส่วน ได้แก่ ส่วนตะวันตกของจังหวัดตั้งอยู่บนที่ราบลุ่มแม่น้ำบางปะกง ส่วนตะวันออกมีลักษณะเป็นเนินเขา ด้วยความสูงจากระดับน้ำทะเลโดยเฉลี่ยกว่า 100 เมตร จังหวัดฉะเชิงเทรามีเกาะจำนวน 1 เกาะ คือ เกาะกลาง ที่บริเวณปากแม่น้ำบางปะกง
![[icon]](https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} |
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้
|
สัญลักษณ์ของจังหวัด
[แก้]
- ตราประจำจังหวัด เป็นรูปพระอุโบสถวัดโสธรวรารามวรวิหารหลังใหม่ หมายถึง ที่ประดิษฐานพระพุทธโสธร ซึ่งเป็นพระพุทธรูปสำคัญของเมือง ตำนานเล่าว่าเป็นพระพุทธรูปแสดงปาฏิหาริย์ ลอยทวนน้ำมา ขึ้นที่จังหวัด ชาวเมืองเคารพ ถือเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ บันดาลให้ดิน และน้ำอุดมสมบูรณ์ มีรูปครุฑ และชื่อจังหวัดฉะเชิงเทราอยู่ด้านล่างโบสถ์
สีหลังคาพระอุโบสถ : เป็นสีด่อน (สีเทาควันบุหรี่) ซึ่งเป็นจริงของหลังคาพระอุโบสถหลังใหม่
พื้นหน้าพระอุโบสถ : เป็นสีเทาอ่อน มิใช่สีดำ
ขอบสีรอบเครื่องหมายราชการ : เป็นสีแดงเลือดหมู ซึ่งเป็นสีประจำจังหวัดฉะเชิงเทรา
- ต้นไม้ประจำจังหวัด นนทรีป่า
- ดอกไม้ประจำจังหวัด นนทรี
- สัตว์น้ำประจำจังหวัด ปลากะพงขาวหรือปลาโจ้โล้
- ลักษณะรูปร่างของจังหวัดฉะเชิงเทรา ลักษณะรูปร่างของจังหวัดฉะเชิงเทรามีรูปร่างคล้ายกับ “ค้อนตอกตะปู”
- คำขวัญประจำจังหวัด “แม่น้ำบางปะกงแหล่งชีวิต พระศักดิ์สิทธิ์หลวงพ่อโสธร พระยาศรีสุนทรปราชญ์ภาษาไทย เขาอ่างฤๅไนป่าสมบูรณ์”
หน่วยการปกครอง
[แก้]
การปกครองแบ่งออกเป็น 11 อำเภอ 93 ตำบล 859 หมู่บ้าน
 |
|
การปกครองส่วนท้องถิ่น
[แก้]
จังหวัดฉะเชิงเทรามีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั้งหมด 109 แห่ง ประกอบด้วย องค์การบริหารส่วนจังหวัด 1 แห่ง คือ องค์การบริหารส่วนจังหวัดฉะเชิงเทรา มีเทศบาล 34 แห่ง เป็นเทศบาลเมือง 1 แห่ง และเทศบาลตำบล 33 แห่ง ที่เหลือเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลจำนวน 73 แห่ง โดยเทศบาลทั้งหมดแบ่งตามอำเภอในจังหวัดฉะเชิงเทรา มีดังนี้
| ลำดับ | ชื่อเทศบาล | อำเภอ | ครอบคลุมตำบล | ประชากร (คน) (ณ สิ้นปี 2567) [5] |
||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ทั้งตำบล | บางส่วน | รวม | ||||
| เทศบาลเมือง | ||||||
| 1 | เมืองฉะเชิงเทรา | 1 | – | 1 |
36,318
|
|
| เทศบาลตำบล | ||||||
| 1 | เมืองฉะเชิงเทรา | – | 1 | 1 |
1,347
|
|
| 2 | บางคล้า | 1 | – | 1 |
9,913
|
|
| 3 | บางคล้า | 1 | – | 1 |
5,364
|
|
| 4 | บางน้ำเปรี้ยว | – | 1 | 1 |
1,520
|
|
| 5 | บางน้ำเปรี้ยว | – | 1 | 1 |
2,094
|
|
| 6 | บางน้ำเปรี้ยว | – | 2 | 2 |
2,258
|
|
| 7 | บางน้ำเปรี้ยว | – | 1 | 1 |
1,474
|
|
| 8 | บางน้ำเปรี้ยว | 1 | – | 1 |
8,620
|
|
| 9 | บางน้ำเปรี้ยว | – | 1 | 1 |
3,393
|
|
| 10 | บางปะกง | 1 | – | 1 |
3,780
|
|
| 11 | บางปะกง | – | 1 | 1 |
11,521
|
|
| 12 | บางปะกง | 1 | – | 1 |
7,370
|
|
| 13 | บางปะกง | – | 1 | 1 |
3,856
|
|
| 14 | บางปะกง | – | 1 | 1 |
5,893
|
|
| 15 | บางปะกง | – | 3 | 3 |
2,545
|
|
| 16 | บางปะกง | – | 1 | 1 |
1,261
|
|
| 17 | บางปะกง | 1 | – | 1 |
2,112
|
|
| 18 | 1 | – | 1 | 1 |
9,568
|
|
| 19 | บางปะกง | – | 1 | 1 |
17,328
|
|
| 20 | บ้านโพธิ์ | – | 2 | 2 |
4,105
|
|
| 21 | บ้านโพธิ์ | 1 | – | 1 |
2,881
|
|
| 22 | บ้านโพธิ์ | 1 | – | 1 |
4,148
|
|
| 23 | บ้านโพธิ์ | 1 | – | 1 |
5,385
|
|
| 24 | พนมสารคาม | – | 1 | 1 |
2,068
|
|
| 25 | พนมสารคาม | 1 | – | 1 |
16,375
|
|
| 26 | พนมสารคาม | – | 1 | 1 |
6,101
|
|
| 27 | พนมสารคาม | 1 | – | 1 |
10,195
|
|
| 28 | พนมสารคาม | 1 | – | 1 |
8,042
|
|
| 29 | สนามชัยเขต | – | 1 | 1 |
4,231
|
|
| 30 | แปลงยาว | – | 2 | 2 |
5,782
|
|
| 31 | แปลงยาว | – | 2 | 2 |
6,260
|
|
| 32 | แปลงยาว | – | 1 | 1 |
6,915
|
|
| 33 | แปลงยาว | – | 1 | 1 |
9,886
|
|
ประชากร
[แก้]
|
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้
|
| ปี | ประชากร | ±% |
|---|---|---|
| 2553 | 673,933 | — |
| 2554 | 679,370 | +0.8% |
| 2555 | 685,721 | +0.9% |
| 2556 | 690,226 | +0.7% |
| 2557 | 695,478 | +0.8% |
| 2558 | 700,902 | +0.8% |
| 2559 | 704,399 | +0.5% |
| 2560 | 709,889 | +0.8% |
| 2561 | 715,009 | +0.7% |
| 2562 | 720,113 | +0.7% |
| 2563 | 720,698 | +0.1% |
| 2564 | 724,178 | +0.5% |
| 2565 | 726,687 | +0.3% |
| 2566 | 730,543 | +0.5% |
| อ้างอิง:กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย | ||
การศึกษา
[แก้]
มหาวิทยาลัย
[แก้]
- มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์
- มหาวิทยาลัยเฉลิมกาญจนา ฉะเชิงเทรา
- มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์พุทธโสธร
วิทยาลัย
[แก้]
